Dokumentacja projektowa inwestycji drogowej. Część 1

Przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) inwestor powinien przygotować odpowiednią dokumentację projektową. Należy to zrobić na III etapie procesu właściwego przygotowania inwestycji do realizacji (etapy przygotowania inwestycji były zaprezentowane w „Drogach Gminnych i Powiatowych” we wrześniu 2012 r.).

Niniejszy artykuł przybliża tematykę związaną z przygotowaniem opracowań geodezyjno-kartograficznych dla celów projektowych oraz formalnoprawnych dotyczących nieruchomości.

Zakres dokumentacji projektowej

Zakres dokumentacji projektowej można podzielić na cztery grupy opracowań:

1. Opracowania podstawowe:

• projekt budowlany,
• projekt wykonawczy,
• dokumentacja przetargowa,
• opracowania ekonomiczno-finansowe;

2. Opracowania prawne:

• materiały do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia wraz z uzyskaniem decyzji oraz klauzulą ostateczności, w tym: – karta informacyjna przedsięwzięcia, – raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
• materiały do wniosku o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wraz z uzyskaniem decyzji oraz klauzulą ostateczności,
• materiały do pozwolenia na budowę wraz z uzyskaniem pozwolenia oraz klauzulą ostateczności,
• materiały na rozbiórkę,
• materiały do zgłoszenia robót budowlanych,
• operat wodnoprawny wraz z uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego oraz klauzulą ostateczności,
• studium wykonalności;

3. Opracowania geodezyjno-kartograficzne dla celów projektowych oraz formalnoprawne dotyczące nieruchomości:

• mapy do celów sporządzenia planów orientacyjnych przebiegu dróg,
• mapy do celów projektowania dróg,
• mapa stanowiąca załącznik do wniosku o wydanie decyzji ZRID,
• mapy zawierające projekty podziałów nieruchomości;

4. Opracowania geotechniczne:

• projekt prac geologicznych,
• dokumentacja geologiczno-inżynierska,
• dokumentacja hydrogeologiczna,
• geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych.

Opracowania geodezyjno-kartograficzne dla celów projektowych obejmują przygotowanie dokumentacji geodezyjnej niezbędnej do wykonania projektu budowlanego oraz pozostałej części dokumentacji projektowej.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 21 lutego 1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz. U. Nr 25, poz. 133), do opracowania projektu budowlanego i projektu zagospodarowania terenu niezbędna jest kopia aktualnej mapy zasadniczej.

Mapa zasadnicza prowadzona jest przez powiatowe ośrodki dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej (PODGiK) w formie analogowej (w arkuszach) lub numerycznej.

Jako generalną zasadę przyjmuje się wymóg, aby opracowania geodezyjno-kartograficzne stanowiące materiały wyjściowe do opracowania projektów, a także sporządzane w poszczególnych stadiach dokumentacji projektowej mapy i plany sytuacyjne, stanowiące wszelkie załączniki graficzne tworzące dokumentację projektową, były opracowywane w formie numerycznej w jednym z układów współrzędnych płaskich prostokątnych, określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 8 sierpnia 2000 r. w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych (Dz. U. Nr 70, poz. 821).

Wszelkie odstępstwa od tej zasady, polegające na rezygnacji z wersji numerycznej na rzecz innych form opracowań komputerowych (np. z wykorzystaniem map i planów rastrowych), należy uzgodnić z zamawiającym na etapie umowy. Szczególnie preferowane są opracowania wykorzystujące jako materiały podkładowe materiały geodezyjno-kartograficzne tzw. hybrydowe, które oprócz klasycznych map (mapa zasadnicza i katastralna, mapy topograficzne) w kolejnych warstwach zawierają ortofotomapy, numeryczny model terenu, studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego itp.

Mapy do celów projektowych dróg

Przed przystąpieniem do prac projektowych wykonawca dokumentacji projektowej powinien dokonać aktualizacji mapy do celów projektowych (mapy zasadniczej), co powinien poprzedzić pozyskaniem z PODGiK-u kopii map zasadniczych w formie stosownych plików numerycznych lub kopii map analogowych. Aktualność map do celów projektowych winna być potwierdzona przez PODGiK poprzez umieszczenie na wydanych mapach stosownych klauzuli z informacją potwierdzającą jej aktualność na określoną datę oraz adnotacji, że mapa ta może służyć do celów projektowych.

Zakres, treść i format map do celów projektowych należy dostosować do wymagań wynikających z:

• przepisów i instrukcji geodezyjnych i kartograficznych,
• Prawa budowlanego,
• wymogów określonych np. w SIWZ przez zamawiającego,
• wymagań projektanta (standardy biur projektowych dotyczące zasięgu i treści map oraz formatów danych numerycznych).

Aby następne etapy przygotowania inwestycji, a tym samym realizacja inwestycji, przebiegały bez problemów, inwestor powinien wręcz żądać od wykonawcy dokumentacji projektowej wykonania zaktualizowanej mapy sytuacyjno-wysokościową w skali 1 : 500 do celów projektowych, z ustalonym stanem władania.

Zakres mapy do celów projektowych – szerokość i długość pasa terenu objętego mapą (dla potrzeb obiektów budowlanych, ochrony środowiska, sprawdzenia widoczności) – powinien obejmować tzw. kołnierz 100 m poza nowym pasem drogowym, a w razie konieczności ustalenia strefy ochronnej – także teren tej strefy.

Zgodnie ze wspomnianym Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 21 lutego 1995 r., na mapie do celów projektowych, poza elementami stanowiącymi treść mapy zasadniczej łącznie z granicami władania (własności) nieruchomości (działek), należy zawrzeć:

1.   opracowane geodezyjnie linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu, linie zabudowy oraz osie ulic, dróg itp., jeżeli zostały ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu,
2. usytuowanie zieleni wysokiej (ze wskazaniem pomników przyrody),
3. usytuowanie innych obiektów i szczegółów wskazanych przez projektanta, zgodnie z celem wykonywanej pracy.

Można zatem powiedzieć, iż treścią mapy do celów projektowych są cztery podstawowe grupy elementów:

S – sytuacja (np. drzewa, budynki, ogrodzenia),

U – uzbrojenie podziemne (np. wodociągi, sieci gazowe),

R – rzeźba terenu (np. warstwice, pikiety wysokościowe),

E – ewidencja (np. granice działek, kontury klasoużytków).

Na mapie do celów projektowych powinny znaleźć się także:

• zakres aktualizacji (w podanym przerywaną linią zakresie mapa jest aktualna na dzień aktualizacji),
• pieczątka geodety uprawnionego,
• klauzula z ośrodka dokumentacji (pieczątka mówiąca, że „niniejsza mapa może służyć do celów projektowych”).

W przypadku map pod projekt sieci należy zawrzeć informację o sprawdzeniu mapy z projektami zespołu uzgadniania dokumentacji projektowej (ZUDP).

Należy podkreślić fakt, iż każda mapa wykonana po 22 marca 2012 r. musi zawierać dodatkowo:

• informację o służebnościach,
• informację o możliwości projektowania budynku w odległości 4 m od granicy i mniejszej.

Skalę map do celów projektowych należy dostosować do rodzaju i wielkości obiektu lub całego zamierzenia budowlanego. Typowymi skalami mapy zasadniczej są skale: 1 : 500, 1 : 1000, 1 : 2000 i 1 : 5000. Dla opracowania projektów budowlanych dróg najczęściej stosuje się skale 1 : 1000 lub 1 : 500.

Warto zwrócić uwagę, że mapa do celów projektowych jest aktualna dopóty, dopóki w terenie nie wystąpią zmiany, np. nie zostanie ścięte drzewo lub wybudowany nowy budynek. Urzędy jednak akceptują, w zależności od ośrodka, mapy nie starsze niż 3–6 miesięcy.

Mapy do celów sporządzenia planów orientacyjnych przebiegu dróg

Ogólne plany sieci drogowej z przeznaczeniem dla organów właściwych w sprawach sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego, plany orientacyjne dla wszystkich etapów dokumentacji projektowej i inne mapy poglądowe należy sporządzać na mapach topograficznych lub innych mapach tematycznych dostępnych w ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej (centralnym, wojewódzkich i/lub powiatowych).

Mapy te powinny obejmować teren oddziaływania wszystkich wariantów inwestycji oraz treść i skalę odpowiednią dla celów, w jakich są sporządzane. Mapy do celów sporządzenia planów orientacyjnych przebiegu dróg w przypadku braku na nich istotnych elementów treści lub nieaktualnych danych należy uzupełnić (zaktualizować) w zakresie niezbędnym dla celów projektowania.

Przykładowe plany orientacyjne:

• przebieg projektowanej drogi w sieci dróg – skala 1 : 100 000, 
• plan orientacyjny projektowanej drogi i powiązania jej z innymi drogami publicznymi – skala 1 : 25 000 lub 1 : 50 000.

Mapa stanowiąca załącznik do wniosku o wydanie decyzji ZRID

Zgodnie z art. 11d ust. 1 pkt 1 Ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.), wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej winien zawierać mapę w skali co najmniej 1 : 5000, przedstawiającą proponowany przebieg drogi, z zaznaczeniem terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych, oraz istniejące uzbrojenie terenu. Zatem przedmiotową mapę należy sporządzić na