Czy odwodnienie liniowe rozwiąże problem z zalewaniem drogi?

Aby przemieszczać się sprawnie i bezpiecznie, musimy rozwiązać problem jakości naszych dróg. Bardzo istotnym elementem wpływającym na tę jakość jest szybkie i sprawne odprowadzenie wody w czasie deszczu. Woda deszczowa, która nie spływa dostatecznie szybko, stanowi jedno z największych zagrożeń dla kierowców. Można je zmniejszyć, stosując systemy odwadniania o odpowiedniej wydajności – punktowe lub liniowe.

Odwodnienie punktowe

Stosowana od wielu lat w Polsce metoda odwadniania punktowego nie spełnia często naszych wymagań podczas ulewnych deszczy. Także jej wykonanie jest stosunkowo trudne i pracochłonne – wymaga zastosowania systemu studzienek i wpustów podłączonych do sieci, co wiąże się z poważnymi, kosztownymi pracami ziemnymi. Metoda punktowa charakteryzuje się dużą ilością spadków w wielu miejscach i punktach; to właśnie dzięki nim kształtujemy teren, aby właściwie odprowadzić wody deszczowe. Każdy z punktów musi być podłączony do kanalizacji deszczowej. Jest to dość uciążliwe.

Odwodnienia liniowe

Technologia odwodnień liniowych to obecnie bardzo popularne rozwiązanie. Dzięki zastosowaniu takich odwodnień możemy kontrolować spływ wody z powierzchni utwardzonych. W przypadku odwodnień liniowych ilość kanalizacji deszczowych zostaje znacznie zredukowana. Teren jest pozbawiony wielu linii spadków, co ułatwia projektowanie. Instalacja odwodnienia liniowego okazuje się też zdecydowanie łatwiejsza do wykonania niż odwodnienia punktowego. Podstawowymi elementami tego typu odwodnienia są korytka skrzynkowe i ruszty.

System odwodnienia liniowego to uniwersalne elementy (pokryte rusztami rynny, korytka skrzynkowe i studnie), które można łączyć w różne kombinacje w zależności od potrzeb. Dodatkowo stosowane są takie akcesoria, jak: ścianki czołowe, króćce czy haki do zdejmowania rusztów. Odwodnienia liniowe mogą być wykonane z betonu tradycyjnego, polimerobetonu oraz żeliwa, rzadziej z tworzywa.

Odwodnienia liniowe charakteryzują się:

• równą powierzchnią wykonania,
• łatwością montażu (bez użycia ciężkiego sprzętu),
• doskonałą wydajnością hydrauliczną,
• małą ilością rur prowadzonych pod ziemią,
• jednoczęściową konstrukcją,
• stabilnością.

System odwodnień liniowych to rozwiązanie, którego montaż należy do bardzo łatwych i wymaga jedynie płytkich prac ziemnych i prostego wypoziomowania powierzchni. Utrzymanie czystości systemu jest niezwykle proste, a ciągłe przyjmowanie przez system wody deszczowej wpływa na doskonałą wydajność hydrauliczną.

Zalety odwodnienia liniowego

Porównując odwodnienie punktowe z odwodnieniem liniowym dostrzega się wiele zalet odwodnienia liniowego:

• znaczne obniżenie kosztów uzbrojenia terenu – nie ma potrzeby instalacji podziemnych, system montuje się powierzchniowo;
• zdecydowane skrócenie czasu robót montażowych;
• możliwość instalacji bez zniszczeń nawierzchni, asfaltu, kostki brukowej itp.;
• możliwość polepszenia wydajności kanalizacji deszczowej już istniejącej bez konieczności jej przebudowy;
• łatwy dostęp do kanalików odpływowych w przypadku konieczności oczyszczenia instalacji (instalacja ma dużą wydajność także po wielu latach użytkowania);
• często wręcz błyskawicznie uzyskujemy odwodnienie terenu;
• do rynien prowadzą dwie proste powierzchnie spływu (w przypadku odwodnienia punktowego spadki terenu muszą być ze wszystkich stron), to znacznie obniża koszt wykonania i – co równie ważne – poprawia efekt wizualny.

Wymiarowanie odwodnień liniowych

Dobranie właściwego systemu jest w pierwszej kolejności uwarunkowane klasą obciążenia wg normy PN-EN 14333:2005. Równie ważna przy doborze jest także sprawność hydrauliczna systemu uzależniona m.in. od materiału, z którego wykonuje się ów system (wewnętrzne ściany kanału), wielkości odpływu ze skrzynki odpływowej czy wewnętrznej szerokości samego kanału. Zależnie od lokalizacji powierzchni, zlewnia zaopatrywana jest w jeden lub więcej kanałów. Bardzo ważne jest, aby dobrać odpowiedni kanał w zależności od ukształtowania terenu tudzież wielkości i intensywności opadów. Może okazać się niezbędne podłączenie kanału do większej ilości punktów odbioru wody lub powiększenie szerokości kanału.

Średni opad podczas najcięższych ulew wynosi około 1 litra na minutę na mkw. powierzchni. Ilość ta jest często lokalnie przekraczana w stosunkowo krótkim czasie.

Kanalizację deszczową najczęściej oblicza się wedle maksymalnego odbioru opadu w ilości 150 l/s×ha. Tymczasem wielkość kanałów powinna być obliczana dla podwyższonych parametrów, tj. około 300 l/s×ha, np. w związku z niekorzystną lokalizacją i możliwością zanieczyszczeń.

Przy doborze odwodnień liniowych projektanci i wykonawcy często „idą na skróty”. Nie ustalają chociażby, jak odwodnienie będzie użytkowane: czy zastosowane będzie wzdłuż, czy w poprzek drogi. Wymiarując odwodnienie liniowe musimy określić:

1. klasę wytrzymałości betonu,
2. wymiary fundamentu, w którym odwodnienie będzie posadowione,
3. klasę ekspozycji betonu,