Rynek usług leasingowych w Polsce rozwija się w bardzo szybkim tempie. Przez wiele lat z tej formy nabywania majątku korzystali jednak głównie przedsiębiorcy. W ostatnim czasie jednostki samorządu terytorialnego oraz powiązane z nimi jednostki organizacyjne coraz chętniej sięgają po leasing jako formę finansowania zakupu, np.: samochodów osobowych, autobusów, sprzętu medycznego oraz maszyn i urządzeń służących do utrzymywania, konserwacji i budowy dróg. Na tę sytuację ma wpływ pogarszająca się kondycja finansowa samorządów wynikająca z kurczenia się dochodów oraz z nowych obciążeń finansowych. Skłania to do poszukiwania pozabilansowych form finansowania inwestycji.
Umowa leasingu
Ogólna definicja leasingu zawarta jest w art. 7091 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.). Wynika z niej, że przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Umowa leasingu została zdefiniowana także w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.). Zgodnie z ich treścią przez umowę leasingu należy rozumieć nie tylko umowę zdefiniowaną w Kodeksie cywilnym, ale także każdą inną umowę, na mocy której finansujący oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie korzystającemu podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.
Jak z tego wynika, definicja leasingu zawarta w przepisach podatkowych jest szersza od umowy leasingu zdefiniowanej w Kodeksie cywilnym.
Forma umowy leasingu
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, umowa leasingu powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Oznacza to, że niezachowanie formy pisemnej skutkuje nieważnością umowy.
Przez formę pisemną należy rozumieć utrwalenie oświadczenia woli stron za pomocą pisma (dowolny sposób) oraz własnoręczne podpisanie takiego dokumentu przez strony. Wymóg zachowania formy pisemnej wynika z konieczności zapewnienia bezpieczeństwa obrotu prawnego. Umowa leasingu zawierana jest bowiem na kilka lat, a przedmiot leasingu częstokroć ma wysoką wartość.
Przedmiot leasingu
Według definicji leasingu zawartej w Kodeksie cywilnym, przedmiotem leasingu może być rzecz, czyli przedmiot materialny – zarówno ruchomość, jak i nieruchomość. Leasingiem może być także objęty zbiór rzeczy oraz zbiór rzeczy powiązanych ze sobą funkcjonalnie (np. maszyny i urządzenia stanowiące ciąg technologiczny). Jak z tego wynika, korzystając z leasingu, można nabyć dowolny środek trwały. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego oraz spółek komunalnych przedmiotem leasingu są najczęściej pojazdy i urządzenia służące do wykonywania zadań własnych, np.: samochody osobowe i ciężarowe, pojazdy specjalne, maszyny i urządzenia do robót ziemnych i drogowych, a także sprzęt specjalistyczny.
Zgodnie z ustawami podatkowymi przedmiotem umowy leasingu mogą być także wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, np. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, a także prawa określone w ustawie Prawo własności przemysłowej, licencje, wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej.
W ostatnim czasie coraz większym zainteresowaniem cieszy się także leasing nieruchomości. Dotyczy to zwłaszcza leasingu zwrotnego budynków, który umożliwia odzyskanie środków finansowych zamrożonych w danej inwestycji bez ograniczenia w dalszym użytkowaniu nieruchomości.
Strony umowy leasingu
Stronami umowy leasingu są finansujący (leasingodawca) i korzystający (leasingobiorca).
Finansującym może być jedynie przedsiębiorca, który dokonuje czynności leasingowych w zakresie działania swojego przedsiębiorstwa. Korzystającym może być natomiast każdy podmiot posiadający zdolność prawną. Stroną umowy leasingu może być więc sama gmina, powiat lub województwo. Ponadto w odniesieniu do jednostek komunalnych stronami umowy mogą być w szczególności zakłady budżetowe
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
